Voor wie dient u dit project in?

Ik ben zelf betrokken bij dit project

Voor welke organisatie werkt u?

De Graaf Reinaldalliantie. Dit is een samenwerkingsverband van Waterschap Rivierenland samen met Waalensemble, bestaande uit Heijmans, GMB en de Vries & van de Wiel met Royal Haskoning DHV als adviserende partij

Is de innovatie slim bedacht en nog onder de radar (relatief kleine innovatie, maar mooie impact)?

Nee, deze inzending voldoet niet aan bovenstaande omschrijving.

Heeft de innovatie (onafhankelijk van de categorie waarvoor je de inzending indient) een aspect van digitale transformatie? Wordt er bijvoorbeeld slim gebruik gemaakt van data?

Jazeker, ook binnen de alliantie vinden diverse digitale ontwikkelingen en transformaties plaats. Het bijzondere van deze ontwikkelingen, is dat alles wat ontwikkeld wordt, direct beschikbaar is bij zowel de opdrachtgever als bij de markt. Dit lost een probleem op, dat de opdrachtgever niet weet wat hij zou mogen vragen in een nieuwe aanbesteding, aan marktzijde lost dit een probleem op dat de ontwikkeling eerst door een moeizaam goedkeuringsproces moet. Als het op het project relevant is, hebben beide partijen er direct baat bij.
Voorbeelden: geautomatiseerde rekentool om veel dwarsdoorsnedes in korte tijd door te rekenen, digitaal uitlezen en verwerken van vrijwel alle monitoringsgegevens (peilbuizen, zettingsmeters, trillingsmeters, tilt sensoren (aan woningen). Tenslotte nog een laatste voorbeeld uit de vele ontwikkelingen, het digitale rittenregistratie systeem voor registratie van grond, zand en overige materialen. Altijd en overal actueel en accuraat inzicht in de grondstromen.

In hoeverre lost deze innovatie een probleem op? Wat is de impact van deze innovatie?

Het alliantiecontract zorgt voor de oplossing van diverse problemen die we hebben en de impact is groot:
1. Maatschappelijke opgave
Tijdens het symposium naar de waarde van een alliantie, bleek dat we de huidige maatschappelijke opgaven niet voor elkaar krijgen als we projecten en programma’s blijven aanbesteden zoals we het altijd deden. De huidige manier kost te veel tijd aan opdrachtgevers- en opdrachtnemerskant als het gaat over het voorbereiden van projecten door de verschillende aanbestedingsstappen. Ook geven we ongeveer 30% capaciteit uit aan ‘gedoe’ op onze projecten. Dit bespaar je met een alliantie.
Tot slot zien we dat er een groot tekort is op de arbeidsmarkt. Allianties zijn leuk om in te werken en het zorgt dat we mensen vasthouden binnen de branche en wellicht zelfs aantrekken.
2. Omgaan met onzekerheden
Hoe groter de onzekerheden zijn van een project aan de voorkant, hoe meer waarde je haalt uit een alliantie. Een alliantie geeft je de gelegenheid om gezamenlijk de onzekerheden te verkennen en op te lossen vanwege het gezamenlijk belang. Doordat je dit gezamenlijk gedaan hebt én omdat je gezamenlijk verantwoordelijk bent tot het einde, is er ook commitment om de tegenvallers in de toekomst te voorkomen of op te lossen.
3. Lagere kosten door geen claims en voorspelbaar projectresultaat
Dit sluit aan bij het 2e punt, maar we zullen het illustreren. Ieder project heeft te maken met activiteiten die aan elkaar gerelateerd zijn. Op ons project waren de 2 meest in het oog springende afhankelijkheidsrelaties die van grondverwerving met gebiedseigen grond. Doordat we een gesloten grondbalans hebben met gebiedseigen grond, zijn de grondwerkzaamheden zeer afhankelijk van de beschikbaarheid van percelen. Toen de snelheid van grondverwerving tegenviel op een aantal percelen konden we dus niet verder met het oorspronkelijke plan (de klei die vrij zou komen uit een perceel was nog niet beschikbaar). Normaal zou je de contractuele verantwoordelijkheid gaan onderzoeken en hier volgen over het algemeen niet malse claims, in de vorm van stagnatie en kosten, uit. In ons geval staken we meteen de koppen bij elkaar en gingen op zoek naar oplossingen. Zo werden veel extra tijd en kosten voorkomen.

Hoe innovatief, creatief en vernieuwend is de innovatie?

Een zuivere alliantie van verkenningsfase t/m realisatiefase is nog niet eerder vertoond. Het alliantiecontract komt überhaupt slechts zelden voor en vaak is het een afgeleide van een 2-fasen-contract of er wordt onder de noemer van een alliantie eigenlijk een bouwteam bedoeld. Een ander voorbeeld is als een project echt in de soep is gelopen en je weet echt niet meer hoe je hier als twee partijen uit kunt komen, dan kun je onder de noemer van een alliantie met een afgebakend gezamenlijk risicodomein het (gedeelte van het) project weer vlot trekken. Een zuivere alliantie van meet af aan komt eigenlijk niet voor.
Er was (en is) moed en doorzettingsvermogen voor nodig om een alliantie van meet af aan, aan te gaan. Slechts weinig mensen hebben ervaring en je hebt veel creativiteit nodig gedurende het gehele project. Je moet jezelf eerst bloot geven aan de ander, zonder dat je garanties hebt op een goed einde. Je moet een voldoende portie (zelf)vertrouwen hebben om het vertrouwen te hebben, dat je een partner vindt, waarmee je een zodanige relatie opbouwt, dat je een geslaagd project gaat realiseren.
Wat er nodig was om het project verder te brengen waren de juiste mensen op de juiste plaats, veel budgetoverschrijdingen in de voorgaande projecten én een hoge mate van onzekerheid over de wijze waarop de nieuwe normering voor primaire keringen zou uitpakken. De marktconsultatie waarin de markt verder wilde gaan in transparantie gaf het laatste zetje.

Draagt deze innovatie bij aan meer kostenefficiëntie: hoe is de verhouding in kosten in geld en tijd en de (verwachte) impact van de innovatie?

Een alliantie zorgt voor een stabiel, voorspelbaar en snel dijkversterkingsproject. Zonder dat het duurder is geworden of veel (bestuurlijke) tijd kost.
Zoals eerder al omschreven worden meerkosten als claims voorkomen door de alliantie. Je maakt gezamenlijk een prijs voor het werk en zit gezamenlijk aan het stuur om mogelijke overschrijdingen te voorkomen. Het eindresultaat is voorspelbaar en robuust. Omdat je beiden deelt in winst en verlies, is iedereen erbij gebaat om een positief projectresultaat te behalen.
Daarbij wordt elke euro besteed aan ‘waarde voor het project’ en niet aan ‘gedoe’ in de vorm van discussies, vertragingen en kosten.

Op welke manier draagt de innovatie bij aan de doelstellingen van de waterschappen om circulair, energieneutraal (en CO2-neutraal) te worden?

Op het dijkversterkingsproject Gorinchem-Waardenburg waren een aantal doelstellingen gesteld op duurzaamheid (maar dit voerde niet de boventoon). Op een groot deel van het werk is gebiedseigen grond toegepast. Daarnaast werden leerervaringen opgedaan bij de inzet van elektrische kranen. Deze ervaringen zijn direct geïmplementeerd op de opstartende en lopende werken. Ook wordt een stikstofadministratie bijgehouden. Wat kenmerkend aan de alliantie is, is dat de ontwikkeling niet stopt nadat de prijs voor het werk overeengekomen is. Tijdens de realisatie nam de ontwikkeling van elektrisch materieel een vlucht. Alle betrokken partijen zagen een kans en hebben zich gezamenlijk ingespannen om hier een maximale bijdrage aan te leveren. Dit resulteerde in het feit dat op het project als één van de eersten elektrische kranen gingen draaien (en nog steeds). Er ontstond de behoefte aan een pilot om gras-kruidenmengsel te testen als dijkbegroeiing. Recent zijn we gezamenlijk met TOP sector Logistiek gestart met een pilot om de uitstoot van stikstof op een dijkversterkingsproject nauwkeuriger te kunnen vaststellen.

Is de inzending een voorbeeld van excellente samenwerking en participatie?

Het alliantiecontract is de meest pure en zuivere samenwerking tussen markt en overheid. Markt en overheid hoeven niet hun best te doen om de samenwerking op te zoeken, zij werken samen aan de opgave om deze tot een succes te brengen. De samenwerking ligt verankerd in de gezamenlijke ambitie en alliantiebeginselen om het project tot een succes te maken.
De participatie met de omgeving is vanaf dag -1 van het project opgezocht. De opdrachtgever was voordat de alliantie begon letterlijk met een partytentje langs het dijktraject gegaan om zichtbaar voor iedereen wensen en ideeën op te halen. De alliantie is hier onverkort mee doorgegaan en dit heeft geresulteerd in ensemblewerkgroepen, begeleidingscommissies etc. 75% van de wensen van de omgeving zijn ingewilligd. Dit middels lokale inpassingsmogelijkheden zoals bankjes en parkeerplaatsen tot een groot aantal meekoppelkansen met andere overheden, van een dijkpark, naar schitterende recreatiemogelijkheden in uiterwaarden tot het in beeld brengen en in ere herstellen van het cultuurhistorische linielandschap van de Nieuwe Hollandse Waterlinie langs de dijk.