Probleem:
In West-Nederland ligt een groot deel van het land onder zeeniveau. Er is een landschap gecreëerd van lager gelegen polders. Om droge voeten te houden zijn er vele molens en later poldergemalen gebouwd. Het overtollige water moet op deze plekken omhoog worden gepompt naar de hoger gelegen boezemkanalen. 

Voor vissen is het belangrijk om te kunnen migreren tussen de boezem en de vaak plantrijke polders. Gemalen maken vismigratie onmogelijk of vis raakt zelfs beschadigd door de pomp. Traditionele vispassages (bijv. vistrappen) zijn niet geschikt voor polder/boezem migratie omdat deze vispassages dan als een inlaat naar de polder gaan fungeren.  De stromingen die met traditionele vispassages in de boezem en in de polder ontstaan zijn tegennatuurlijk voor de vis. Daar moet dus iets op bedacht worden!   

Firma Vislift BV heeft deze uitdaging aangepakt en heeft samen met Delfland een nieuw type vislift bedacht geschikt voor polder/boezemsystemen. Het type staat bekend als Vislift UP en de eerste is als pilot gebouwd naast het poldergemaal van de Voordijkshoornsepolder in Delft. 

Innovatieve aspecten van de UP:
Enkele innovatieve aspecten van de vislift UP:

- de vispassage is voorzien van automatische beeldherkenning;

- de waterbeheerder krijgt toegang tot een interactief dashboard (portal) waar actuele gegevens van de vispassage kunnen worden uitgelezen inclusief toegang tot LIVE beelden;

- de vispassage creëert een continu lokstroom zodat vis in de buurt v/d vispassage aangetrokken blijft;

- de vispassage kan aan boezem en polderzijde altijd de gewenste lokstroom creëren zodat het systeem geschikt is voor polder/boezem migratie;

- de lokstroom is variabel instelbaar en kan aan de hand van actuele visstandmetingen zelf de ideale lokstroomsnelheid gaan bepalen voor de vissoorten die op dat moment migratiedrang vertonen (machinelearning);

- er zitten waterbesparende functies in de vispassage;

- de vispassage is standaard voorzien van diverse sensoren die continu de waterkwaliteit registreren en zo ook signalen kunnen afgeven aan de waterbeheerder. Bijvoorbeeld een alarmmelding van lage zuurstofgehaltes; 

Stand van zaken:
De eerste Smart Vislift Up is geplaatst bij gemaal Voordijkhoornse polder te Delft en is nu een paar weken succesvol operationeel. Er zijn inmiddels al vele duizenden vissen meetbaar langs het gemaal gemigreerd. Deze vissen gaan in hun nieuwe leefgebied bijdragen aan een betere biodiversiteit en natuurherstel en zo zorgen voor een betere waterkwaliteit. Aan de hand van de verzamelde data wordt ook duidelijk welke soort vis er op welk moment van de dag wil migreren en bij welke lokstroomsnelheid, watertemperatuur of Ph de vis dat het liefste doet. Zo kunnen we in de toekomst bepalen wat, ook energetisch, het meeste effect zal resulteren. Tevens is de vispassage hoofdzakelijk opgebouwd uit gerecyclede kunststoffen wat het een bijna circulaire vispassage maakt.