Waternet gaat de geproduceerde bio-composietmaterialen zelf toepassen en demonstreren onder meer in gevelpanelen, in beschoeiingselementen, in nautische signalering en peilschalen, en als constructiemateriaal in waterkeringen. Waternet draagt daarmee bij aan de circulaire inzet van restmaterialen uit de waterkringloop en het verlagen van haar eigen primaire grondstoffenverbruik.

Wider Uptake is een publiek-private samenwerking dat als doel heeft opschaling mogelijk te maken van oplossingen voor terugwinning en hergebruik van grondstoffen uit de watercyclus volgens principes van de circulaire economie. De Nederlandse bijdrage richt zich op de beschikbaarheid en toelevering van voor bio-composiet geschikte grondstoffen, de eigenschappen en productie van duurzame composietmaterialen en een demonstratie van kansrijke producttoepassingen. De reikwijdte van deze activiteiten maakt het mogelijk te kijken naar onder meer keteninrichting, kostenefficiëntie, duurzaamheidsbijdrage en gezondheids- en milieuaspecten. Andere EU-partners gaan bijvoorbeeld aan de slag met het hergebruik van slib, afvalwater en het terugwinnen van grondstoffen zoals koolstof en fosfaat. De kennisuitwisseling daarover vindt nationaal, maar ook internationaal plaats.
De rol van Waternet in Wider Uptake is die van leverancier van grondstoffen (direct of indirect via bijv. AquaMinerals) en als afnemer en gebruiker van eindproducten.
Leverancier van restmaterialen
Het voor toepassing selecteren en geschikt maken van reststromen vereist onderzoek en ontwikkeling. De beoogde grondstoffen, natuurlijke afvalvezels zoals cellulose uit afvalwater en riet- en grasmaaisel van het waterschap, en vulmiddelen zoals calciet uit het onthardingsproces van drinkwater, moeten schoon, droog en op specificatie aangeleverd worden om in combinatie met andere natuurlijke grondstoffen verwerkt te kunnen worden tot kwalitatieve materialen met specifieke eigenschappen voor producttoepassing.
Demonstratieplatform
Waternet zal onder meer een gevelproject realiseren met 3D gevormde panelen van biocomposiet als mogelijk alternatief voor aluminium gevels en proefopstellingen voor het gebruik van bio-composiet in beschoeiingen en stuwen ter vervanging van onder andere hardhout. Waternet zal verder ook peilschalen en nautische verkeersborden beproeven.
Samenwerking
In de Nederlandse casus wordt samengewerkt met NPSP, het bedrijf dat duurzame composieten ontwikkelt en er producten van maakt, en met de TU Delft. In het bredere Wider Uptake project doen ook partners mee uit Noorwegen, Tsjechië, Italië en Ghana. Die werken bijvoorbeeld aan het inzetten van fosfaat dat uit afvalwater is teruggewonnen en aan het inzetten van afvalwater voor irrigatie.
Planning
Het gaat om een vierjarig project, waarbij voor Waternet het meeste werk zit in het tweede deel van die periode, waarin test- en demonstratieactiviteiten van bio-composietproducten plaatsvinden.
Projectupdate november 2021
Winnaars van de bio-composiet challenge
De winnende ideeën van de challenge ‘welke producten kunnen ontwikkeld worden met bio-composiet’ zijn bekend en de winnaars zijn daar feestelijk voor bedankt en beloond.
.png)
De winnaars v.l.n.r.: Mohammad Darwish (Waternet), Thomas Koomen (De Haagse Hogeschool), Daan van Mierlo (Delfland), Bas Rem (Delfland) en Peter Otten (Waternet) tijdens de uitreiking van de bloemen en een dienblad gemaakt van bio-composiet.
De jury selecteerde drie ideeën die op korte termijn verder worden onderzocht op haalbaarheid en levensvatbaarheid. Als het kan zullen deze productideeën in het project Wider Uptake worden gerealiseerd en gedemonstreerd.
Dit zijn de winnende ideeën:
- Het idee hergebruik van bio-composiet van Peter Otten eindigde op de eerste plaats. Zijn idee wordt gezien als een uitdagende, waardevolle en kansrijke producttoepassing binnen en buiten Waternet. Peter's idee is om te onderzoeken of het mogelijk is om van bio-composiet putdeksels te maken als duurzame vervanging van gietijzer en licht van gewicht.
- Het idee watersteiger of vlot van bio-composiet van Mohammad Darwish eindigde op de tweede plek. De jury vond het idee van loop- en dek-planken van bio-composiet goed passend bij andere toepassingen in de openbare ruimte en uit te breiden naar de particulier/ consument. Voor demonstratie van deze toepassing zoeken we een project binnen het Waternetgebied.
- Het idee leren met bio-composiet van Bas Rem en Daan van Mierlo eindigde op de derde plaats. Geïnspireerd door de collegebanken waar ze zelf nog regelmatig in zitten, kwamen ze op het idee om van bio-composiet collegebanken te maken. Dit idee sprak de jury vooral aan vanwege de mogelijkheid om de jeugd zo kennis te laten maken met duurzame materialen.
Creativiteitsprijs
Thomas Koomen ontving een creativiteitsprijs met het idee de regenschutting van bio-composiet te maken. Dit is een schutting en regenopslag in één. De motivatie van Thomas was voornamelijk dat reststoffen van Waternet weer ingezet zouden moeten worden voor producten die gebruikt kunnen worden in de watercyclus. De jury waardeerde zijn inzending op kwaliteit en de verbinding met de thema’s duurzaamheid en water. Zijn idee is echter al in diverse uitvoeringen op de markt. Met het oog op de prijsstelling van bestaande producten en een investering die nodig is voor een uitvoering met bio-composiet oordeelde de jury dit productidee als risicovol om nu op de markt te brengen.
Volgende stappen
Waternet en NPSP gaan de eerste drie winnende ideeën verder uitwerken en onderzoeken of deze binnen het project Wider Uptake gerealiseerd kunnen worden.
We willen alle deelnemers hartelijk bedanken voor hun waardevolle input en innovatieve ideeën. Samen zijn we slimmer!
Projectupdate oktober 2021
NPSP heeft een fraaie bijdrage geleverd aan de Exploded View Beyond Building, een tentoonstellingspaviljoen op ware grootte van een huis dat volledig is opgetrokken uit bio-based materialen. Het betreft een buitengevel met 3D gevormde tegels van bio-composiet die gemaakt zijn van onder meer riet van het waterschap, cellulosevezels uit de waterzuivering en calciet uit het drinkwaterproces met een toevoeging van natuurlijke kleurstoffen van blauwalg en indigo. Een mooie exponent van de mogelijkheden met het gebruik van reststromen uit de watercyclus (planten, afvalwater en drinkwater) en daarmee een eerste tastbare resultaat van de samenwerking met Waternet in Wider Uptake!
Het paviljoen is t/m 24 oktober te zien op de Dutch Design Week in Eindhoven en daarna onder meer van 14 april tot 9 oktober op de Floriade in Almere.
.png)
Projectupdate juli 2020
De projectactiviteiten beginnen nu - medio 2021 - te lopen. De bio-composietontwikkeling is goed op weg, er wordt een onderzoek gestart naar kwaliteit in de toelevering van grondstoffen (in het bijzonder die van natuurlijke vezels) en er is een locatie gekozen voor de proef met beschoeiingsmateriaal. Binnenkort (augustus 2021) volgt een Winnovatie challenge met een oproep voor bruikbare productideeën voor bio-composiettoepassingen als mogelijke aanvulling van het demonstratieprogramma.
Projectupdate januari 2021
> Wider Uptake is in 2020 gestart! NPSP, TU Delft en Waternet werken goed samen en hebben regelmatig overleg. De voorbereidingen voor het leveren van materiaal zijn getroffen en ook is er data aangeleverd aan de onderzoekers van de TU Delft. In 2021 zal echt begonnen worden met het maken van het biocomposiet en het organiseren van een geschikte demolocatie voor toepassing ervan binnen het Waternetwerkgebied.