De prijswinnaars van de Delflandse rivierkreeften-challenge zijn bekend. Uit maar liefst 134 ingediende ideeën heeft de jury drie prijswinnaars uitgekozen. De hoofdprijs van duizend euro gaat naar Martijn Schiphouwer, de bedenker van de ‘kreeftenbox’. Hoogheemraad Marcel Belt belde de winnaars met het goede nieuws.

De kernvraag bij deze challenge was: hoe ziet het ideale vangtuig eruit voor het effectief wegvangen van exotische rivierkreeften met zo min mogelijk bijvangst? Hierop ontvingen wij 134 ideeën. Daarvan voldeden er 59 aan de criteria en daaruit heeft de jury drie prijswinnaars gekozen. De hoofdprijs van €1.000,- gaat naar Martijn Schiphouwer voor zijn Kreeftenbox, de tweede en derde prijs gaan naar respectievelijk Jeroen Verhoeff en Mathijn Speelman.

Kreeftenbox wint hoofdprijs
De winnaar over zijn idee: “De kreeftenbox is een vangtuig waarbij kreeften, aangetrokken door aas, tegen een helling oplopen en door een gat in de bovenkant toegang hebben. Kreeften zijn dankzij de kleine schaartjes aan hun poten goede klimmers, maar ondersteboven over een glad oppervlak lopen dat kunnen ze niet. De wanden en het plafond van de box zijn glad, dit verhindert de kreeften uit de val te klimmen. Kreeften kunnen krachtig met hun staart achteruit zwemmen, maar dit is ongericht. De knik tussen de helling en het plafond verhindert een achteruit zwemmende kreeft uit de box te schieten. Het principe is eenvoudig en er zijn talloze ontwerpmogelijkheden…”

De jury zegt over het winnende idee: “De jury is enthousiast over de kreeftenbox. Een sterk punt van het ontwerp is dat het zowel de kleine als de grote kreeften kan vangen en dat bijvangst er ook weer makkelijk uit kan. Dit model is eenvoudig, makkelijk te stapelen en te vervoeren. Het idee is goed doordacht en uitgewerkt. Er is zelfs nagedacht over het lot van het vangtuig bij verlies.”

Vervolg: hackathon
Delfland en het Ministerie van LNV gaan nu verder met het daadwerkelijk ontwikkelen van het vangtuig. De volgende stap in dit innovatiepartnerschap is een hackathon: wij dagen deelnemers uit om een ontwerp verder uit te werken en te presenteren. De winnende ideeën uit de challenge spelen daarbij een belangrijke rol. Maar ook alle andere ideeën dienen als inspiratie. Alle 134 inzendingen zijn voor dat doel gebundeld in een inspiratieboek. Inspiratieboek rivierkreeften-challenge (hhdelfland.nl)

Na de hackathon willen wij een aantal prototypes hebben. Die gaan we testen in de proefsloten van de Wageningen Universiteit om daarna de pilot te starten met het intensief afvangen van exotische rivierkreeft op een aantal plekken in Delfland.

Wie wil meedoen aan de hackathon: op onze website en social mediakanalen lees je hierover binnenkort meer.

------------------ Hieronder vind je de beschrijving van de challenge -------------------

Exotische rivierkreeften zorgen voor steeds meer schade aan keringen, oevers en waternatuur. Weet jij hoe we deze rivierkreeften kunnen vangen? Deel je idee en maak kans op de hoofdprijs van 1.000 euro! 

Sinds de jaren '60 hebben exotische rivierkreeften een grote opmars gemaakt in Nederland. De bekendste soort is de rode Amerikaanse rivierkreeft. Deze soort is in 1985 voor het eerst gezien in Den Haag en is inmiddels te vinden in grote delen van vooral West- en Midden-Nederland. Het voornaamste bolwerk van de rode Amerikaanse rivierkreeft ligt momenteel tussen Den Haag, Rotterdam, Utrecht en Amsterdam, maar ook in bijvoorbeeld Noord-Brabant en Gelderland zijn ze sterk in opkomst. De verwachting is dat, zonder ingrijpen, verdere uitbreiding onverminderd door zal gaan.

Waterproblemen door rivierkreeften
Hoewel ze imposant zijn om te zien, zorgen exotische rivierkreeften voor veel problemen. Ze graven tunnels in oevers, keringen en andere infrastructurele werken. Dat zorgt voor schade en kan in het ergste geval tot een overstroming leiden. Ook zorgen ze voor een afname in biodiversiteit, omdat ze veel andere soorten opeten. Met hun scharen knippen ze waterplanten door, die juist zo belangrijk zijn voor de waterkwaliteit. Bij het graven komen voedingsstoffen uit de bodem los en wordt het water troebel. En door visaas te pakken bederven ze sportvisplezier.

Reden genoeg om de exotische rivierkreeften populatie terug te dringen. Maar dat is makkelijker gezegd dan gedaan. Bestaande vangtuigen hebben vaak veel ongewenste bijvangst, waardoor andere kwetsbare soorten ook afnemen. Of ze vangen juist alleen de grotere kreeften. Doordat de grote jongens dan niet meer in de weg zitten, kunnen veel kleintjes hard opgroeien. Al met al ontbreekt het op dit moment aan een goede manier om de rivierkreeft selectief en effectief af te vangen.

De uitdaging
De waterschappen, waaronder Delfland, zoeken in samenwerking met het Ministerie van LNV naar een nieuwe manier om de rivierkreeftenpopulatie terug te dringen. En daar hebben we jouw hulp bij nodig. Kun jij een goed vangtuig bedenken waarmee de rivierkreeften kunnen worden afgevangen? Of weet je een andere technische oplossing waarmee de kreeftenpopulatie kan worden teruggedrongen? Deel je idee en wie weet win jij de hoofdprijs van 1.000 euro! 

Welke ideeën zoeken we?
Alle ideeën zijn welkom. Nieuw te ontwikkelen vangtuigen, ideeën die nog uitontwikkeld moeten worden, of verbeterde versies van bestaande oplossingen. Voor de hand liggend, of juist out-of-the-box. De jury beoordeelt de ideeën aan de hand van de volgende criteria:

• Het idee zorgt voor een efficiënte afvang van veel kreeften, ook de kleinere exemplaren
• Het idee leidt tot weinig ongewenste bijvangst
• Het idee is diervriendelijk en zorgt niet voor onnodig leed bij de kreeften
• Het idee leidt niet tot (milieu)schade of andere overlast
• Het idee is praktisch toepasbaar in veel verschillende typen wateren
• Het idee is ook vanuit kostenoogpunt breed toepasbaar
• Het idee is haalbaar met het oog op complexiteit

Natuurlijk geldt: hoe beter een idee is uitgewerkt, hoe groter de kans dat dit idee wordt geselecteerd.

Wat gaan we met de ideeën doen?
Door op de knop 'een nieuw idee indienen' te drukken, kom je in het idee-formulier, waar je je idee of ontwerp kunt beschrijven en ondersteunende informatie kunt toevoegen zoals foto's, tekeningen en/of berekeningen. Het is tot en met 12 januari mogelijk om ideeën in te dienen. Daarna buigt een jury* van experts zich over alle ingediende ideeën. Op basis van de bovenstaande criteria worden de beste ideeën geselecteerd. De te winnen geldprijzen zijn 1.000 Euro (hoofdprijs), 450 Euro (tweede prijs) en 250 Euro (derde prijs). Uiterlijk 12 februari worden de winnende ideeën bekend gemaakt. Deze ideeën worden vervolgens verder uitgewerkt en getest door Delfland, in samenwerking met het Ministerie van LNV.

*De jury bestaat uit: twee personen die vanuit de wetenschappelijke wereld met rivierkreeft en bevissing bezig zijn, een inhoudelijk deskundige vanuit Het Hoogheemraadschap van Delfland, een inhoudelijk deskundige vanuit het Ministerie van LNV en een deskundige vanuit de hoek van de visserij die bekend is met de toepassing van vistuigen.

Spelregels:

• Ingediende ideeën worden vanaf dat moment als openbare informatie beschouwd. Dit betekent dat Delfland én andere partijen elk idee mogen gebruiken voor verdere ontwikkeling en (commerciële) toepassing. Dit geldt ook wanneer het idee geen prijs heeft gewonnen.
• Je mag meerdere ideeën indienen.
• Je kunt ook na indiening je idee bewerken en aanvullen. Op 12 januari om 23.59 uur wordt het idee 'bevroren'.
• Na indiening van je idee kan de organisatie je benaderen voor vragen of het verzoek om aanvullende informatie.
• Medewerkers van Het Hoogheemraadschap van Delfland mogen meedoen, maar kunnen geen prijzen winnen.
• Na afloop van de challenge worden alle ideeën openbaar gemaakt.
• Wanneer ideeën sterk op elkaar lijken, kan de jury besluiten om een gedeelde winnaar aan te wijzen.
• Beslissingen van de jury zijn definitief, er kan geen bezwaar worden aangetekend.

Door mee te doen aan deze challenge ga je akkoord met de bovenstaande spelregels.
 

Bekijk inzendingen

Bijlagen

• Veelgestelde vragen