Filterscherm tegen piping

Ruud Weijs 11-11-2023
359 keer bekeken 0 reacties

Als maatregel tegen piping wordt het Filterscherm door HDSR als 1e bewezen productinnovatie van ons dijkversterkingsprogramma 'Sterke Lekdijk’ in 2024 over 800 meter toegepast bij het deelproject Salmsteke. Een hoogtepunt voor het innovatiepartnerschap, in samenwerking met o.a. Mourik infra BV

Voor wie dient u dit project in?

Ik ben zelf betrokken bij dit project

Voor welke organisatie werkt u?

Hoog Heemraadschap De Stichtse Rijnlanden (HDSR)

Is de innovatie slim bedacht en nog onder de radar (relatief kleine innovatie, maar mooie impact)?

Ja, dit is een slimme innovatie die nog onder de radar is.

Heeft de innovatie (onafhankelijk van de categorie waarvoor je de inzending indient) een aspect van digitale transformatie? Wordt er bijvoorbeeld slim gebruik gemaakt van data?

Het systeem wordt opgenomen in GIS. Elk profiel krijgt een unieke QR code waaraan kwaliteitsaspecten zijn gekoppeld, zowel tijdens het aanbrengen als tijdens de gebruiksfase. Op deze wijze kan de beheerder real time de status van het systeem volgen.

In hoeverre lost deze innovatie een probleem op? Wat is de impact van deze innovatie?

Door de nieuwe normering van de dijken en het toepassen van aangescherpte rekenregels voor het beoordelen hiervan is de waterveiligheidsopgave in Nederland sterk toegenomen. Hierdoor zijn de kosten voor het Hoogwater Bescherming Programma (HWBP) flink gestegen. We lopen steeds vaker tegen grenzen aan van de toepasbaarheid van traditionele oplossingen. De oplossingen in grond kosten veel ruimte en in stalen damwanden zijn duur.

Het filterscherm dat als product door de innovatiepartners is ontwikkeld wordt toegepast in waterkeringen die zijn afgekeurd op het faalmechanisme piping. Dit Filterscherm laat water door, maar houdt zand en andere gronddeeltjes tegen. Hierdoor hoeft dit doorlatende filterscherm minder diep in de zandlaag te worden aangebracht dan een dichte wand (heave-scherm).
Het Prolock Filterscherm is daardoor een goedkoper en duurzamer alternatief en vergt en minder ruimtegebruik dan het toepassen een berm of stalen damwand. Bovendien is het systeem toekomst vast. Dat wil zeggen dat bij hogere waterstanden in de rivier het systeem blijft functioneren zonder aanpassing of uitbreiding. Daarnaast is het systeem onderhoudsvrij. Dit betekent voor de beheerder een kostenefficiënte werking van het systeem gedurende de levensduur van 100 jaar. De blijvende werking van het filter wordt aangetoond middels een monitoringsysteem welke beschreven is in een beheer en onderhoudsplan.

Prolock Filterscherm is als investering voor het aanbrengen ook belangrijk voordeliger dan een stalen damwand. De besparing kan oplopen tot ca 1,5 tot 2 miljoen per kilometer dijk. De waterveiligheidsopgave in Nederland neemt toe waardoor de kosten verder oplopen. Door toepassing van Prolock Filterscherm kan met het beschikbare budget voor de waterveiligheidsopgave meer waterveiligheid gerealiseerd worden

Hoe innovatief, creatief en vernieuwend is de innovatie?

Het filterscherm is een doorontwikkeling van het bestaand kunststof Prolock Delta profiel welke wordt toegepast als beschoeiing in watergangen. Door de holle koker te voorzien van verticale sleuven in de wand en te vullen met zand wordt dit profiel geschikt gemaakt als filteroplossing tegen piping in dijken. Andere technieken om piping tegen te gaan, zijn het verticaal zanddicht geotextiel (VZG) en de grof zand barrière (GZB).
Het aanbrengen kan met relatief standaard (emissie loos) materieel en maakt maatwerk bij bebouwde omgeving door beperkte werkruimte mogelijk.

Draagt deze innovatie bij aan meer kostenefficiëntie: hoe is de verhouding in kosten in geld en tijd en de (verwachte) impact van de innovatie?

De kosten voor het ontwikkelen van deze innovatie worden gedragen door het innovatiepartnerschap Sterke Lekdijk gesubsidieerd door het HWBP en HDSR. De terugverdienlengte van de kosten voor de ontwikkeling van Prolock Filterscherm ten opzichte van stalen damwand bedraagt ca 2 km. De verwachting is dat deze lengte binnen het project Sterke Lekdijk gerealiseerd wordt. Daarmee ontstaat voor de toekomstig projecten voor het realiseren van de veiligheidsopgaven voor Nederland een aantrekkelijke extra optie om het piping problemen op te lossen. Concreet is de besparing ten opzichte van de traditionele damwand tussen € 1,5 en 2,0 miljoen per kilometer. De veiligheidsopgave voor heel Nederland bedraagt ca.1500 km en volgens de laatste berichtgevingen wordt deze opgave nog groter.

Op welke manier draagt de innovatie bij aan de doelstellingen van de waterschappen om circulair, energieneutraal (en CO2-neutraal) te worden?

Voor het aanbrengen van het Prolock Filterscherm kan een emissieloze stelling worden ingezet. Mourik Infra ontwikkelt thans aanvullend emissieloos materieel voor de afwerking van het filterscherm en daarmee kan het aanbrengen volledig emissieloos plaats vindt. Het Prolock Filterscherm is gemaakt van recycled materiaal (kunststof kozijnen) en heeft een gunstige milieukostenindicator (MKI waarde) en een CO2 emissie van ongeveer 10% van een stalen damwand. Daarnaast is het product bij einde levensduur te verwijderen en volledig herbruikbaar.

Is de inzending een voorbeeld van excellente samenwerking en participatie?

Jazeker, een samenwerking op basis van het innovatie partnerschap tussen HDSR en Mourik Infra met HWBP en belangrijkste partners ABT (begeleiden innovatietraject en ontwerp) en Profextru (leverancier). Totaal zijn daarnaast nog 8 specialistische partners betrokken.
HDSR en Mourik hebben zich samen gericht op uitgebreide communicatie naar de eigen organisatie van HDSR, overige innovatiepartners in het project Sterke Lekdijk en bewoners door kennisbijeenkomsten, innovatie estafettes, inloopavonden en nieuwsbrieven. Door goede afstemming tussen alle betrokkenen is de ontwikkeling van de innovatie in record tempo doorlopen.

Afbeeldingen

X (voorheen Twitter)

Cookie-instellingen