Smart Energy Hub Zwolle - RWZI H2essenpO2rt

Tony Flameling 09-11-2023
820 keer bekeken 0 reacties

Op de RWZI Hessenpoort verminderen we het probleem van energietekorten- en overschotten op het energienet (netcongestie) en reduceren we het energiegebruik van de rwzi met 50%. We faciliteren de productie van groene waterstof (H2) en benutten de bijproducten pure zuurstof en warmte maximaal.

Voor wie dient u dit project in?

Ik ben zelf betrokken bij dit project

Voor welke organisatie werkt u?

Waterschap Drents Overijsselse Delta

Is de innovatie slim bedacht en nog onder de radar (relatief kleine innovatie, maar mooie impact)?

Ja, dit is een slimme innovatie die nog onder de radar is.

Heeft de innovatie (onafhankelijk van de categorie waarvoor je de inzending indient) een aspect van digitale transformatie? Wordt er bijvoorbeeld slim gebruik gemaakt van data?

ja, deze innovatie maakt slim gebruik van de productie- en verbruikersgegevens van energie

In hoeverre lost deze innovatie een probleem op? Wat is de impact van deze innovatie?

Deze innovatie vermindert het energieverbruik van rwzi's met 50%, vermindert de broeikasgasemissies van rwzi's met minimaal 80% en biedt een oplossing voor de netcongestie en het tekort aan groene brandstof voor de transportsector. Op het rwzi terrein zal ondernemer H2Go groene brandstof in de vorm van H2 gaan produceren.

Hoe innovatief, creatief en vernieuwend is de innovatie?

De Smart Energy Hub met waterstofproductie en afvalwaterzuivering is uniek, nergens anders in Nederland is deze al gerealiseerd. We maken maximaal gebruik van de synergie tussen waterstofproductie en afvalwaterzuivering. Ook dat is nog nergens in Nederland gerealiseerd. Realisatie was niet eenvoudig. De waterstoftechnologie en het gebruik van pure zuurstof is nieuw voor het waterschap. Dit betekent andere veiligheids- en vergunningsvoorschriften en veel koudwatervrees. Veel van de benodigde kennis is ingebracht door het bedrijf Equans, die de bouw van de waterstofelectrolyser uitvoert. Het betekende ook samenwerken met nieuwe partijen en draagvlak creëren, zowel intern als extern.

Draagt deze innovatie bij aan meer kostenefficiëntie: hoe is de verhouding in kosten in geld en tijd en de (verwachte) impact van de innovatie?

De kosten-baten van deze innovatie zijn voor het waterschap op de lange termijn positief. De Smart Energy Hub draagt bij aan een betere beschikbaarheid, betaalbaarheid en betrouwbaarheid van de energievoorziening. Directe baten zijn er door de besparing op de kosten voor beluchting en een lagere energieprijs. Die baten zijn op de lange termijn voldoende om de ombouwkosten van de rwzi te dekken. Zou de afname van lachgas als vermeden broeikasgasemissie ook financieel meewegen, dan is de balans nog sneller positief. In het bredere collectief van alle samenwerkende partijen is er een duidelijke win-win situatie, waarin iedereen voordeel haalt door de sterk verbeterde energievoorziening.

Op welke manier draagt de innovatie bij aan de doelstellingen van de waterschappen om circulair, energieneutraal (en CO2-neutraal) te worden?

De Smart Energy Hub vergroot het potentieel van zon-en windenergie in de regio en voorkomt dat wind- en zonneparken afschakelen bij pieken. De rwzi stoot aanmerkelijk minder broeikasgassen uit en gebruikt 50% minder energie. Zou het waterschap dit op alle rwzi's doen, dan zijn de doelen voor energie- en klimaatneutraal een grote stap dichterbij. Met betrekking tot circulariteit staat het hergebruik van de bestaande installatieonderdelen voor de beluchting voorop en gaat het waterschap onderzoeken of het effluent als bron voor waterstofproductie kan dienen. In een breder maatschappelijk kader gezien, draagt de productie van groene waterstof bij aan de vervanging van fossiele brandstoffen. Samen met ondernemer H2Go gaat het waterschap verkennen of de restwarmte van de waterstofproductie op de rwzi of in directe omgeving te benutten is.

Is de inzending een voorbeeld van excellente samenwerking en participatie?

De samenwerking tussen het waterschap en ondernemer H2Go is vastgelegd in een overeenkomst. Aan de Smart Energy Hub zijn diverse belanghebbende uit de regio aangehaakt, waaronder gemeente Zwolle, de provincie Overijssel, netbeheerder Enexis en ondernemers van het bedrijventerrein Hessenpoort. Deze laatste hebben zich verenigd in Energie Coöperatie Hessenpoort. De STOWA ondersteunt het onderzoek op de rwzi en heeft ook in de voorfase bijgedragen. Vanuit de EU is een REACT-EU subsidie beschikbaar waaruit het waterschap en de ondernemen deze innovatie mede deels kunnen financieren.

Achtergrond informatie
Zuivere zuurstof dat vrijkomt bij duurzame waterstofproductie kan een forse besparing geven van beluchtingsenergie op rioolwaterzuiveringsinstallaties. Zowel de vraag als het aanbod van groene stroom nemen in Nederland in sterke mate toe. Dit zet het elektriciteitsnet onder grote druk. Plannen voor zonne- en windparken stranden steeds vaker door krapte op het stroomnet. Door op of nabij een rwzi de “overtollige” stroom om te zetten in de “waardevolle energiedrager” waterstof wordt deze stroom niet verspild, maar verwaard voor diverse toepassingen. Voor elke kg waterstof geproduceerd uit elektrolyse van water komt acht kg zuivere zuurstof vrij. Dit is een restproduct voor de waterstofproducent maar een waardevol product voor het waterschap. De geproduceerde zuurstof die onder druk vrijkomt kan rechtstreeks naar de beluchting van de actief-slibtanks. Ook kan de restwarmte worden gebruikt voor het duurzaam opwarmen van een slibgisting of gebouwen in de directe omgeving van de rwzi.

Deze toepassing van zuivere zuurstof op de RWZI Hessenpoort is bijzonder te noemen omdat deze direct is aangesloten op het aanwezige fijne bellenbeluchtingssystemen, dat specifiek is ontworpen voor gebruik met buitenlucht. De meeste rwzi’s in Nederland gebruiken dit type beluchting. Het onderzoek van Waterschap Drents Overijsselse Delta richt zich op het zo efficient mogelijk gebruik van de zuivere zuurstof. Neveneffecten zoals de de verwachte afname van de lachgasemissies en andere veranderingen zijn onderwerp van onderzoek. Het Belgische AM-Team bouwt voor ons een biokinetisch 3D model, dat ons in staat stelt de sturing optimaal in te regelen en de lachgasemissie tot een minimum te reduceren. De waterstofproductie op de locatie RWZI Hessenpoort zal minimaal tot 2028 blijven staan, jaren waarin het waterschap gronding onderzoek kan doen. Naast genoemde aspecten van de zuurstofoverdracht en de lachgasemissies is ook het gebruik van effluent als bron voor waterstofproductie en benutting van de restwarmte van waterstofproductie in beeld.

Met deze toepassing wordt een forse bijdrage geleverd aan de energietransitie doordat de groei van duurzame energie uit zon en wind door kan gaan ondanks ons krappe stroomnet, zonder dat energie wordt verspild én dat voor de rwzi’s fors op beluchtingsenergie kan worden bespaard.

Afbeeldingen

X (voorheen Twitter)

Op de kaart

Een momentje...
Cookie-instellingen