In dit STOWA-project wordt onderzocht hoe de waterschappen regionale baggerspecie zo doelmatig mogelijk kunnen toepassen, op een manier die zoveel mogelijk voldoet aan de geformuleerde circulariteitsdoelstellingen.
Circulair hergebruik baggerspecie
De waterschappen hebben concrete circulariteitsdoelstellingen geformuleerd: in 2030 willen ze voor 50 procent circulair zijn en in 2050 zelfs volledig circulair. Hoe deze opgave precies vorm moet krijgen voor baggerspecie is nog niet uitgewerkt. De baggerspecie die vrijkomt bij het onderhoud van watergangen vormt één van de grootste materiaalstromen bij de waterschappen. Het circulair hergebruik van baggerspecie heeft raakvlakken met duurzaamheid, klimaatverandering (CO2),stikstofproblematiek, economie (kosten),gebruik van gebiedseigen materiaal, etcetera. De centrale vraag van de waterschappen is hoe ze hun regionale baggerspecie zo efficiënt mogelijk (kosteneffectief) kunnen blijven toepassen op een manier die zoveel mogelijk voldoet aan de circulariteitsdoelstellingen.
Foto 2. Stroomschema recycling grondstoffen
Ontwikkelen toetsingsinstrument
Het hoofddoel van het gehele project is het ontwikkelen, verzamelen, ontsluiten, delen en implementeren van praktisch toepasbare kennis die nodig is bij het beoordelen van circulair omgaan met baggerspecie. Hiervoor wordt een instrument ontwikkeld om te kunnen toetsen op welke wijze bagger zo goed mogelijk circulair kan worden afgezet dan wel verwerkt. Dit instrument wordt getest in drie casussen en daarna geïmplementeerd. Ook wordt een praktische handreiking opgesteld voor het gebruik van het instrument.
Mogelijke knelpunten
Daarnaast laat de studie zien wanneer op basis van de vigerende wet- en regelgeving circulaire toepassing onmogelijk is of wanneer de kosten van circulair toepassen extreem veel hoger worden. Dan kan het gaan om verontreinigde baggerspecie of bijvoorbeeld om het mengen van afvalstoffen. De resultaten van de studie worden gebruikt om bestuur en politiek te informeren. Ook kunnen deze resultaten worden gebruikt om met het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat te overleggen hoe knelpunten kunnen worden opgelost.
Samenwerking
In 2018 en 2019 hebben NETICS en Deltares, in opdracht van de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO) en begeleid door een werkgroep vanuit de waterschappen, al een eerste verkennend onderzoek uitgevoerd naar het circulair omgaan met regionale baggerspecie. In opdracht van STOWA en begeleid vanuit de waterschappen wordt momenteel inzichtelijk gemaakt wat de klimaat- en milieueffecten zijn van de verschillende ketens van baggeren. Dit levert de basis op om de verschillende ketens met elkaar te vergelijken en te onderbouwen welke ketens het duurzaamst zijn. Dit gezamenlijke project van STOWA en de waterschappen wordt ook uitgevoerd door NETICS en Deltares. Een deelsubsidie is tevens verstrekt door Rijkswaterstaat Leefomgeving (UP).
Planning
Het project is gestart in juni 2020 en zal waarschijnlijk na de zomer van 2021 worden afgerond.
